Ένα από τα συχνότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κτηνίατροι και οι ιδιοκτήτες μικρών ζώων ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες είναι η έξω ωτίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που προκαλούν ή/και συμβάλλουν στη δημιουργία έξω ωτίτιδας στο σκύλο και στη γάτα. Οι πιο συχνοί αιτιολογικοί παράγοντες είναι οι εξής:

• Τα παράσιτα (π.χ. ωτοδηκτική ψώρα)
• Τα ξένα σώματα (π.χ. Άγανα από ξερά χόρτα)
• Οι αλλεργικές νόσοι (π.χ. ατοπική αλλεργία, τροφική αλλεργία), και
• Οι νόσοι που προκαλούν διαταραχές της κερατινοποίησης του δέρματος (π.χ. υποθυρεοειδισμός, ιδιοπαθής σμηγματόρροια)

Οι πιο συχνοί παράγοντες οι οποίοι προδιαθέτουν στην εμφάνιση έξω ωτίτιδας είναι οι εξής:

• Ανατομικοί παράγοντες (π.χ. μακριά κρεμαστά αυτιά, πολύ τριχωτά αυτιά, μακρύς και στενός ακουστικός πόρος)
• Σφάλματα στον καθαρισμό των αυτιών από τον ιδιοκτήτη (π.χ. χρήση βαμβακοφόρων στυλεών)
• Αύξησης της υγρασίας ή/και της θερμοκρασίας στο μικροπεριβάλλον του έξω ακουστικού πόρου (π.χ. κολύμπι) και
• Αποφρακτικές νόσοι του έξω ακουστικού πόρου (π.χ. πολύποδες)

Εκτός όλων αυτών των αιτιολογικών και προδιαθετικών παραγόντων υπάρχουν και οι παθογόνοι μικροργανισμοί, δηλαδή τα μικρόβια και οι μύκητες, που φυσιολογικά υπάρχουν στο έξω ακουστικό πόρο χωρίς να είναι ικανοί από μόνοι τους να προκαλέσουν έξω ωτίτιδα. Οι μικροργανισμοί αυτοί σε συνδυασμό με τη δράση των υπόλοιπων παραγόντων είναι σε θέση να προκαλέσουν φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου.

Είναι επομένως σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι η έξω ωτίτιδα είναι μια πολυαιτιολογική νόσος και ότι η θεραπεία της περιλαμβάνει την αντιμετώπιση όλων των ανωτέρω παραγόντων. Η μη συνολική αντιμετώπισή της μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες παθολογικές καταστάσεις ή και σε φλεγμονή του μέσου ωτός (μέση ωτίτιδα) που αντιμετωπίζονται δυσκολότερα.
Η διάγνωση της νόσου περιλαμβάνει:

• Την κλινική εξέταση
• Την ωτοσκόπηση
• Τη μικροσκοπική εξέταση του εκκρίματος του αυτιού
• Την καλλιέργεια του εκκρίματος για την παρουσία και την ταυτοποίηση των μικροβίων
• Την αλλαγή της διατροφής του ζώου και αντικατάστασή της με υποαλλεργικό σιτηρέσιο για τη διαπίστωση τροφικών αλλεργιών και
• Την ακτινοσκόπηση του κρανίου σε περίπτωση προσβολής του μέσου ωτός.

Η θεραπεία περιλαμβάνει τον καθαρισμό του έξω ακουστικού πόρου, την τοπική εφαρμογή μιας αλοιφής και την άρση του αιτίου που προκάλεσε την ωτίτιδα (π.χ. θεραπεία ψώρας, αφαίρεση του ξένου σώματος). Ο καθαρισμός γίνεται από τον κτηνίατρο και μπορεί να διαρκεί λίγα λεπτά της ώρας ή να είναι πιο ενδελεχής και να απαιτεί τη χορήγηση ηρεμιστικού ή γενικής αναισθησίας.