20 Μάι Δίαιτες βασισμένες σε ωμό κρέας

Τι είναι όμως ακριβώς οι Δίαιτες που Βασίζονται σε Ωμό Κρέας (Δ.Β.Ω.Κ.) ;

Οι Δ.Β.Ω.Κ. περιλαμβάνουν ωμά συστατικά ζωικής προέλευσης, που προέρχονται από οικόσιτα ή άγρια ζώα, τα οποία προσφέρονται ως τροφή σε κατοικίδιους σκύλους ή γάτες. Τα συστατικά αυτά, περιλαμβάνουν σκελετικούς μύες, σπλάχνα και κόκκαλα θηλαστικών, ψαριών ή πουλερικών, καθώς και απαστερίωτο γάλα και ωμά αυγά.

Οι Δ.Β.Ω.Κ. χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Εμπορικές και Σπιτικές

Οι εμπορικές Δ.Β.Ω.Κ. περιλαμβάνουν φρέσκιες, κατεψυγμένες ή λυοφιλοποιημένες τροφές, σχεδιασμένες ώστε να είναι πλήρεις και ισορροπημένες σε θρεπτικά συστατικά. Ορισμένες έχουν ειδική σύσταση, προσαρμοσμένη στο στάδιο ανάπτυξης του ζώου, ενώ άλλες προορίζονται μόνο για συμπληρωματική ή διαλείπουσα χορήγηση. Επιπλέον, στο εμπόριο διατίθενται έτοιμα διατροφικά συμπληρώματα με υδατάνθρακες, δημητριακά, βιταμίνες και μέταλλα για προσθήκη σε ωμή πηγή πρωτεινών όταν παρασκευάζεται το γεύμα στο σπίτι.
Από την άλλη μεριά, οι σπιτικές Δ.Β.Ω.Κ. παρασκευάζονται με βάση πολλές και διαφορετικές συνταγές, μερικές από τις οποίες έχουν γίνει δημοφιλείς, όπως η BARF (Biologically Appropriate Raw Food), η Ultimate Diet, και η Volhard Diet, καθώς και ορισμένες δίαιτες σχεδιασμένες από κτηνιάτρους, εκπαιδευτές, εκτροφείς ή ακόμα και ιδιοκτήτες κατοικιδίων. Σε πολλές περιπτώσεις, γίνεται εναλλαγή των συστατικών, ώστε να παρέχονται όλες οι απαραίτητες θρεπτικές ουσίες. Οι σπιτικές Δ.Β.Ω.Κ. μπορεί να περιέχουν και υποπροϊόντα κρέατος (δηλαδή οστά και σπλάχνα).
Τέλος, στο εμπόριο κυκλοφορούν και λιχουδιές φτιαγμένες από ωμά ή ωμά λυοφιλοποιημένα ζωικά προϊόντα, όπως οπλές βοοειδών, αυτιά χοίρου, τραχείες, δέρμα και άλλα όργανα ζώων.

Ποιά είναι λοιπόν τα κίνητρα για τη χορήγηση Δ.Β.Ω.Κ. ;

Το βασικό επιχείρημα για τη χορήγηση Δ.Β.Ω.Κ. είναι οτι πρόκειται για μια πιο υγιεινή διατροφή, με την οποία τα κατοικίδια παρουσιάζουν λιγότερα προβλήματα υγείας. Οι υποστηρικτές τους τονίζουν ότι οι Δίαιτες που Βασίζονται σε Ωμό Κρέας:

1. Έχουν γνωστή σύσταση
2. Είναι πιο κοντά σε αυτό που θα έτρωγε ένα ζώο αν ζούσε ελεύθερο στη φύση
3. Δεν περιέχουν πρόσθετα και συντηρητικά
4. Δεν περιέχουν δημητριακούς καρπούς
5. Δεν εχουν υποστεί θερμική επεξεργασία ώστε να χάνουν ορισμένα από τα θρεπτικά συστατικά τους και να γίνονται λιγότερο εύπεπτες
6. Συμβάλλουν στην παραγωγή λιγότερων και καλύτερης σύστασης κοπράνων
7. Βοηθούν ώστε τα δόντια να μένουν καθαρά, με το μάσημα σκληρών τεμαχίων κρέατος και οστών

Ποιοί είναι όμως οι κίνδυνοι από τη χορήγηση Δ.Β.Ω.Κ. ;

1. Το ενδεχόμενο υπερπροσφοράς ή ανεπάρκειας θρεπτικών συστατικών
Η πλειονότητα των συνταγών για σπιτικές Δ.Β.Ω.Κ. που προσφέρονται στο διαδίκτυο είναι είτε πολύ πλούσιες είτε πολύ φτωχές σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά. (Όπως πρωτεΐνες, λίπος, βιταμίνες -Α, -Ε, -D, ασβέστιο και ιχνοστοιχεία). Σε έρευνες όπου αξιολογήθηκαν 200 και 94 σύνταγές σπιτικών Δ.Β.Ω.Κ. για υγιή και ασθενή ζώα αντίστοιχα, διαπιστώθηκε έλλειψη σε τουλάχιστον ένα βασικό θρεπτικό συστατικό σε όλες τις συνταγές. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ανεπάρκειες αυτές δεν αντικατοπτρίζονται πάντα στις αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις ενός σκύλου ή μίας γάτας.

2. Θέματα υγιεινής:
Το ωμό κρέας μπορεί να περιέχει βακτήρια, ιούς και παράσιτα. Πολλά παθογόνα βακτήρια, όπως Salmonella, E. coli, Campylobacter κ.α. μολύνουν το ωμό κρέας και ορισμένα από αυτά δεν καταστρέφονται κατά την ψύξη ή την λυοφιλοποίησή του κρέατος. Ένας σοβαρότατος κίνδυνος, είναι η ιογενής νόσος του Aujeszky (Ψευδολύσσα) που μπορεί να μεταδοθεί από ωμό κρέας χοίρου και είναι θανατηφόρος για σκύλους και γάτες. Επιπλέον, το ωμό κρέας μπορεί να είναι φορέας επικίνδυνων παρασίτων, όπως ο εχινόκοκκος και το τοξόπλασμα.
Στην προκειμένη περίπτωση ο κίνδυνος είναι ακόμα σοβαρότερος για τη δημόσια υγεία, καθώς οι σκύλοι και οι γάτες που καταναλώνουν μολυσμένο κρέας μπορούν να γίνουν ασυμπτωματικοί φορείς και έτσι να διασπείρουν αθόρυβα τους παθογόνους μικροοργανισμούς στο περιβάλλον με κίνδυνο να μολύνουν τον άνθρωπο. Έρευνες έχουν δείξει ότι, το 30-50% των εμπορικών ή σπιτικών Δ.Β.Ω.Κ. ήταν μολυσμένες με παθογόνους μικροοργανισμούς, και εώς το 30% των σκύλων που κατανάλωναν τις δίαιτες αυτές απέβαλλαν τους παθογόνους αυτούς μικροοργανισμούς στα κόπρανά τους. Επιπλέον, αρκετά από αυτά τα μικρόβια, αποδείχθηκαν ανθεκτικά σε πολλά και διαφορετικά αντιβιοτικά. Σε κάθε περίπτωση, αντενδείκνυται η προσφορά Δ.Β.Ω.Κ. σε κατοικίδια που ζούν μαζί με μικρά παιδιά, γυναίκες σε κυοφορία, ηλικιωμένα ή ανοσοκατεσταλμένα άτομα, καθώς και σε κατοικίδια που χρησιμοποιούνται για προγράμματα θεραπείας με τη βοήθεια των ζώων (animal assisted therapy).

3. Προβλήματα από την κατανάλωση οστών:
Αν και το μάσημα οστών συμβάλλει στον καθαρισμό της επιφάνειας των δοντιών, η κατανάλωσή τους μπορεί να προκαλέσει σοβαρό τραυματισμό του στόματος, του οισοφάγου, του στομάχου ή του εντέρου, καθώς επίσης κατάγματα στα δόντια, δυσκοιλιότητα, ακόμα και ειλεό.

4. Ακατάλληλα ή βλαβερά συστατικά
Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες κατοκιδίων γνωρίζουν ότι το σταφύλι, η σοκολάτα και το κρεμμύδι είναι τοξικά για το σκύλο και τη γάτα. Ωστόσο, πολλά άλλα προϊόντα, που είναι ακατάλληλα για κατανάλωση, συστήνονται και προστίθενται στις Δ.Β.Ω.Κ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το σκόρδο, που χορηγείται για τις ωφέλιμες για την υγεία ιδιότητές του αλλά και για την εντομοαπωθητική του ικανότητα. Στην πραγματικότητα όμως, αφενός δεν έχει αποδειχθεί ότι το σκόρδο είναι ωφέλιμο για τα ζώα, ενώ αφετέρου έχει επιστημονικά αποδειχθεί ότι μπορεί να προκαλέσει αναιμία. Κάτι ανάλογο ισχύει για το πράσσο και το σχοινόπρασσο.

Επιπλέον, η κατανάλωση:

• Ωμών αυγών για μακρό χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσει έλλειψη βιοτίνης (Βιταμίνη Β7) και κακή απορρόφηση πρωτεϊνών.
• Ωμού ψαριού μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη θειαμίνης (Βιταμίνη Β1) και αναιμία
• Διαφόρων ειδών φασολιού που δεν έχουν μαγειρευτεί και που περιέχουν λεκτίνες, ταννίνες, αναστολείς θρυψίνης και κυανογόνες γλυκοσίδες μπορεί να ευθύνεται για βλάβες στον βλεννογόνο του πεπτικού συστήματος, κακή απορρόφηση πρωτεϊνών και δηλητηρίαση από υδροκυάνιο. Στην τελευταία μπορεί να οδηγήσει και η κατανάλωση ωμής μανιόκας.
• Ζωϊκών προιόντων που περιέχουν τμήματα θυρεοειδούς αδένα ενδέχεται να προκαλέσει θυρεοτοξίκωση. Σημειώνουμε ότι οι ορμόνες του θυρεοειδούς που ευθύνονται για την θυρεοτοξίκωση είναι ανθεκτικές στη θερμότητα και δεν εξουδετερώνονται με το ψήσιμο, ενώ ακόμα και οι “λιχουδιές” από λάρυγγα και τραχεία ζώων που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι δυνατόν να περιέχουν τις ορμόνες αυτές.

Σε ασθενή ζώα, η χορήγηση Δ.Β.Ω.Κ. απαιτεί ακόμα μεγαλύτερη προσοχή, ιδίως αν το ζωάκι πάσχει από προβλήματα του πεπτικού συστήματος, αν έχει νεφρική ανεπάρκεια, ή αν είναι ανοσοκατεσταλμένο. Στις περιπτώσεις αυτές, πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στη διαμόρφωση ενός πλήρους και ισορροπημένου σιτηρεσίου και μέριμνα για τη σταδιακή προσαρμογή του ζώου στη νέα διατροφή.

Συμπερασματικά, οι Δ.Β.Ω.Κ. αποτελούν έναν εναλλακτικό τρόπο διατροφής των κατοικιδίων σκύλων και γάτων αλλά συνεπάγονται και ορισμένους κινδύνους. Στην πράξη, είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμες έρευνες για τα μακροπρόθεσμα οφέλη ή επιπτώσεις της σίτησης με Δ.Β.Ω.Κ.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι οργανώσεις όπως η W.S.A.V.A. G.N.C (World Small Animal Veterinary Association Global Nutrition Comitee / Επιτροπή Διατροφής της Παγκόσμιας Εταιρείας Κτηνιατρικής Μικρών Ζώων), η A.V.M.A. (American Veterinary Medical Association / Αμερικανική Κτηνιατρική Εταιρεία), η C.V.M.A. (Canadian Veterinary Medical Association / Καναδική Κτηνιαρική Εταιρεία), η P.H.A.C. (Public Health Agency Of Canada / Υπηρεσία Δημοσίας Υγείας Καναδά), η A.A.H.A. (American Animal Hospital Association / Αμερικανική Ένωση Νοσοκομείων για Ζώα) A.A.F.P. (American Association of Feline Practitioners / Αμερικανική Ένωση Ιατρών για Αιλουροειδή) και η N.A.S.P.H.V. (National Association of State Public Health / Εθνική Ένωση Δημόσιας Υγείας) έχουν δημοσιεύσει επίσημες δηλώσεις στις οποίες συστήνεται η αποφυγή χορήγησης Δ.Β.Ω.Κ.